Bracia w kapeluszach (i bez)

Książka na pierwszy rzut oka może robić wrażenie atlasu grzybów. Jednak tytuł nie pasuje. „Fungarium” to nie jest zwykły wyraz i nie każdy go zna – nawet Ci, którzy świetnie rozróżniają kanię od muchomora sromotnikowego i nie wahają się jej panierować i zjadać. (Co grzybiarzowi przyjdzie z wiedzy, że grzyby to po łacinie fungos?) W każdym razie to piękne wydawnictwo nie jest dla leśnych turystów z kobiałkami, którzy chcą sobie sprawdzić, czy kania, czy sromotnik. Ta książka wprowadza nas w zagadnienia mykologiczne. To są poważne sprawy gdyż, jak się dowiadujemy z pierwszych już stronic, od grzybów zależą nasze zdrowie  i równowaga chemiczna w ziemskiej atmosferze.

Zwykły czytelnik – nie mykolog, już na początku lektury „Fungarium” może doznać oszołomienia nie tyle różnorodnością form grzybów przedstawionych na pięknych dużych kolorowych ilustracjach, ile wiadomością o tym, że grzyby są prawie wszędzie. Występują pod przeróżnymi postaciami i mało wprawne oko, albo oko nieuzbrojone nie jest w stanie ich wyśledzić wszędzie tam, gdzie są. I to jest niesamowite – to, że nasze życie pełne jest grzybów, a nawet w pewnym sensie od grzybów zależy.

Teksty do książki napisali wybitni specjaliści – jest ich kilku, bo pewnie mykolodzy dzielą się na różne podgrupy badające poszczególne rodzaje grzybów. Zakres zagadnień omawianych w kolejnych rozdziałach jest szeroki – najpierw przedłożone zostaje, czym właściwie są grzyby, potem ich różnorodność i to, jak żyje im się z innymi organizmami, także ludzkimi. Kawał wiedzy – olśniewającej, jeśli ktoś jest początkującym przyrodnikiem. Te silne wrażenia lekturowe wzmacnia wygląd książki – duży format i barwne ilustracje zajmujące całe strony.

Wchodzimy w ten grzybowy kosmos jak to baśniowego świata wyimaginowanych istot.  A kiedy odrywamy się od książki okazuje się, że to nie baśń, to najbardziej realna rzeczywistość – nasza i grzybów, nasza z grzybami, takimi dziwacznymi, takimi różnymi, jakże jednak bliskimi.

JP

Ester Gaya, David L. Hawksworth, Laura M. Suz, Pepijn W. Kooij, Kare Liimatainen, Tom Prescott  i Lee Davies „Fungarium”, zilustrowała Katie Scott, przełożyła Agnieszka Walulik, wydawnictwo Dwie Siostry, 2020.